پایگاه اینترنتی رسمی روح اله گودرزی

پایگاه اینترنتی رسمی روح اله گودرزی

فعالیتهای قرآنی و حدیثی
پایگاه اینترنتی رسمی روح اله گودرزی

پایگاه اینترنتی رسمی روح اله گودرزی

فعالیتهای قرآنی و حدیثی

احکام استمناء به کوشش حمیدرضا فلاح‏

بسم الله الرحمن الرحیم

دانستن احکام شرعی یکی از مسائل ضروری و از جمله واجبات زندگی ما مسلمانان است به همین دلیل تصمیم گرفتم در ادامه مطالب احکام شرعی مجموعه ی “احکام استمناء” مطابق با فتوای ده تن از مراجع عظام تقلید را تقدیم بینندگان وبلاگم بکنم.

قبل از مطالعه متن پرسش و پاسخ ها دانستن چند نکته ضروری است:

۱- برا تایپ این مجموعه وقت زیادی صرف شده لذا انتظار می رود دوستان سایبری حق کپی رایت را رعایت کنند.

۲- در این مجموعه به ۱۶پرسش مبتلابه در ارتباط با احکام استمناء پاسخ داده شده است.

۳- در تنظیم این متن، نظر حضرت امام خمینی ـ قدس سرّه ـ به عنوان اوّلین فتوا آمده و فتاوای دیگر مراجع بزرگوار ـ که نامشان به ترتیب حروف الفبایی در ذیل می آید ـ پس از آن ذکر گردیده است.

حضرت آیت الله حاج شیخ محمد تقی بهجت  ـ حضرت آیت الله حاج شیخ میرزا جواد تبریزی ـ حضرت آیت الله حاج سید علی حسینی خامنه ای ـ حضرت آیت الله حاج شیخ لطف الله صافی گلپایگانی ـ حضرت آیت الله حاج شیخ محمد فاضل لنکرانی ـ حضرت آیت الله حاج شیخ حسین نوری همدانی ـ حضرت آیت الله حاج شیخ ناصر مکارم شیرازی ـ حضرت آیت الله حاج شیخ حسین وحید خراسانی.

۴- در این متن تنها به ذکر اسامی مراجع بزرگوار به اختصار اکتفا شده است، لذا از ساحت آن بزرگوارن پوزش می طلبیم و از درگاه خداوند متعال برای ایشان، دوام عزت و سلامتی مسألت داریم.

۵- این مجموعه را از کتاب «احکام وضو، غسل و تیمم» و همچنین «رساله دانشجویی» تألیف محقق گرانقدر حجه الاسلام سیّد مجتبی حسینی ـ زید عزّه ـ که به ترتیب جلد۳۰ و ۱۶ از مجموعه کتاب های پرسش ها و پاسخ های دانشجویی است اقتباس کردیم.

احکام استمناء

تعریف استمناء

س۱: استمناء چیست؟

همه مراجع: «استمناء» آن است که انسان با خود یا دیگری کاری کند که از او منی بیرون آید. انجام دادن آن حرام است[۱] و در صورت خروج منی، غسل جنابت واجب می شود.

فلسفه حرمت استمناء

س۲: فلسفه حرمت استمناء در اسلام چیست؟ آیا آیه و حدیثی در این زمینه وجود دارد؟

درباره حرمت استمناء و خودارضایی از امام صادق (علیه السلام) پرسش شد. حضرت فرمود: گناهی بزرگ است، خداوند در کتاب خود از این عمل نهی فرموده است. کسی که به چنین عملی دست می زند، گویی با خود ازدواج کرده است! و اگر از کار وی آگاه شوم با وی غذا نمی خورم.

سؤال کننده پرسید: منبع این سخن از کتاب خدا کجاست؟

حضرت فرمود: در آیه (فَمَنِ ابْتَغَى‏ وَرَاءَ ذَالِکَ فَأُوْلَئکَ هُمُ الْعَادُون؛ و کسانى که غیر از این طریق [یعنی غیر از همسران و کنیزان] را طلب کنند، تجاوزگرند!)[۲]؛ مراد از (وَرَاءَ ذَالِکَ) استمناء می باشد.[۳]

گفتنی است؛ که حرمت استمناء تنها به خاطر آثار و زیان جسمانی آن نیست، بلکه حکمت های دیگری نیز دارد که بر ما مخفی است.

پاره ای از زیان های جسمانی، روانی و اجتماعی استمناء عبارتند از:

۱٫ خستگی و کوفتگی ۲٫ عدم تمرکز حواس ۳٫ ضعف حافظه ۴٫ استرس و اضطراب ۵٫ حساسیت بیش از حد و زودرنجی ۶٫ کمر درد ۷٫ ریزش موها ۸٫ ناتوانی جنسی زودرس در جوانی ۹٫ بی خوابی یا بدخوابی و مشکلات مشابه ۱۰٫ انزال زودرس و غیر ارادی یا خروج منی به صورت قطره قطره ۱۱٫ بی میل شدن به همسر و ازدواج، ناتوانی در ارتباط با جنس مخالف و همسر، احساس طرد شدن، دیر ازدواج کردن و لذت نبردن از زندگی مشترک.[۴]

انواع استمناء

س۳: آیا در حرمت استمناء حتماً تحریک به وسیله دست ملاک است؟ اگر شخصی کاری کند که از راه نگاه و یا وسایل دیگر از او منی خارج شود، آیا استمناء محسوب می شود؟

همه مراجع: اگر به قصد بیرون آمدن منی آن کار را انجام دهد، استمناء محسوب می شود؛ هرچند با وسیله ای انجام نگیرد.[۵]

به عنوان مثال: اگر با نگاه به تصویر مبتذل و مهیج و یا خیال شهوانی کاری کند که از او منی خارج شود استمناء صدق می کند و حرام است.

س۴: گاهی با نگاه به عکس و فیلم های مبتذل بدون اینکه قصد استمناء داشته باشم؛ رطوبتی از من خارج می شود؛ آیا استمناء محسوب می شود؟

همه مراجع: خیر استمناء نیست و رطوبت مزبور پاک است؛ ولی نگاه به عکس و فیلم های مبتذل و تحریک آمیز جایز نیست. البته اگر رطوبت، نشانه های منی را داشته باشد غسل واجب می شود.[۶]

تبصره: ۱٫ انواع ترشحات به شرح زیر است:

«مذی» به آبی گویند که گاهی بعد از ملاعبه و شوخی کردن با همسر بیرون می آید.

«وذی» آبی است که گاهی بعد از منی بیرون می آید.

«ودی» به آبی گویند که گاه بعد از بول بیرون می آید و کمی سفید و چسبنده است.

تمامی این آب ها در صورتی که مجرا، آلوده به بول و منی نباشد، پاک است.[۷]

۲٫ راه تشخیص منی و احتلام در مرد به شرح زیر است:

همه مراجع (به جز بهجت، صافی و مکارم): خروج منی در مرد دارای سه نشانه است:

۱٫ همراه با شهوت باشد ۲٫ با جستن بیرون آید ۳٫ بدن سست شود. اگر هیچ یک از نشانه های سه گانه و یا یکی از آنها را نداشت، حکم به منی نمی شود؛ مگر آنکه از راه دیگری یقین کند که منی است.[۸]

آیات عظام بهجت و مکارم: خروج منی در مرد دو نشانه دارد:

۱٫ همراه با شهوت باشد ۲٫ با جستن بیرون آید. اگر هیچ یک از دو نشانه یا یکی از آن دو را نداشت، حکم به منی نمی شود؛ مگر آنکه از راه دیکری یقین کند که منی است.[۹]

آیت الله صافی: اگر با شهوت و جستن بیرون آید و یا با جستن بیرون آید و بدن سست شود، آن رطوبت حکم منی را دارد و اگر هیچ یک از این دو نشانه را نداشت، حکم به منی نمی شود؛ مگر آنکه از راه دیگری اطمینان پیدا کند که منی است.[۱۰]

استمناء بانوان

س۵: آیا استمناء برای بانوان هم هست؟

همه مراجع: آری، استمناء برای بانوان نیز حرام است.[۱۱]

حرمت خودارضایی

س۶: آیا خودارضایی در صورتی که به حد خروج منی نرسد، باز هم حرام است؟

همه مراجع (به جز تبریزی، سیستانی و وحید): آری، حرام است؛ ولی غسل بر او واجب نمی شود.[۱۲]

آیات عظام تبریزی، سیستانی و وحید: بنابر احتیاط واجب حرام است؛ ولی غسل بر او واجب نمی شود.[۱۳]

تبصره: فرض مسئله جایی است که با خودارضایی قصد خروج منی دارد.

جلوگیری از منی

س۷: جلوگیری از بیرون آمدن منی چه حکمی دارد؟

همه مراجع: در صورتی که برای شخص ضرر نداشته باشد، اشکال ندارد.[۱۴]

س۸: آیا بر کسی که خودارضایی می کند؛ ولی نمی گذارد منی خارج شود، غسل واجب می شود؟

همه مراجع: خیر، تا از او منی خراج نشود، غسل واجب نیست.[۱۵]

تبصره: البته این کار او حرام است هرچند منی از او خارج نشود.

فکر شهوانی

س۹: آیا فکر ملاعبه، معاشقه و نزدیکی با جنس مخالف گناه محسوب می شود؟

همه مراجع (به جز خامنه ای): خیر، فکر و تخیلات شهوانی به تنهایی حرام نیست؛ مگر آنکه به کار حرامی منجر شود.[۱۶]

آیت الله خامنه ای: بنابر احتیاط (واجب)، از این کار خودداری کند.[۱۷]

استمناء در شرایط خاص

س۱۰: برخی از روانشناسان، استمناء را در شرایطی که امکان حفظ تعادل روحی سالم وجود ندارد، توجیه می کنند؛ نظر مراجع چیست؟

همه مراجع: استمناء در هر شرایطی حرام است؛ مگر در جایی که برای معالجه و درمان بوده و درمان آن نیز تنها منحصر به استمناء باشد.[۱۸]

حرمت استمناء

س۱۱: کسی که شرایط ازدواج برایش فراهم نیست و از نظر غریزه ی جنسی در سختی به سر می برد، آیا می تواند استمناء کند؟

همه مراجع: خیر، استمناء در هیچ شرایطی جایز نیست.[۱۹]

استمناء و آزمایشگاه

س۱۲: برای تشخیص اینکه مرد قادر بر بچه دار شدن هست، آیا می تواند استمناء کند تا آزمایش های پزشکی بر روی منی او، انجام شود؟

همه مراجع: خیر، این کار جایز نیست؛ مگر آنکه ضرورتی ایجاب کند.[۲۰]

تبصره: چنانچه در موردی، ضرورت ایجاب نماید که شخص استمناء کند؛ در صورتی که همسر دارد، واجب است این عمل را به وسیله او انجام دهد (نه با اعضا و جوارح خود).

استمناء با همسر

س۱۳: شخصی به قصد اینکه از همسرش منی خارج شود، او را با دست تحریک می کند؛ آیا این کار از نظر شرعی جایز است؟

همه مراجع: آری، استمناء به وسیله بدن همسر جایز است.[۲۱]

استمناء و نماز و روزه

س۱۴: شخصی که به حرمت استمناء آگاهی نداشته و بدون غسل، نماز و روزه می گرفته، چه حکمی دارد؟

آیات عظام امام و نوری: روزه ها صحیح است و قضا ندارد؛ ولی نمازهایی را که در حالت جنابت خوانده است، باید قضا کند.[۲۲]

آیت الله بهجت: نمازهایی را که در حال جنابت انجام داده، باید قضا کند و روزه ها را بنابر احتیاط واجب بجا آورد.[۲۳]

آیات عظام تبریزی، خامنه ای، مکارم و وحید: نماز و روزه هایی را که در حال جنابت انجام داده، باید قضا کند.[۲۴]

آیات عظام سیستانی، صافی و فاضل: اگر در یادگرفتن مسائل کوتاهی نکرده است، روزه ها صحیح است و قضا ندارد؛ ولی نمازهایی را که در حال جنابت خوانده است، در هر حال باید قضا کند.[۲۵]

کفاره استمناء

س۱۵: آیا استمناء کفاره دارد؟ کفاره آن چیست؟

همه مراجع: خیر، کفاره ندارد؛ ولی باید توبه کند و از این کار دست بردارد.[۲۶]

مجازات استمناء

س۱۶: آیا استمناء حد و تعزیر دارد؟

استمناء حد ندارد؛ ولی تعزیر دارد. اگر شخصی که استمناء کرده نزد قاضی اقرار کند یا دو نفر عادل نزد قاضی شهادت بدهند، قاضی او را تعزیر می کند، یعنی مقداری که مصلحت می داند به او تازیانه می زند. البته در این گونه موارد لازم نیست شخص به گناه خود اقرار کند و یا دیگران آبروی گناه کار را نزد قاضی از بین ببرد.[۲۷]  منبع hr-fallah.ir


[۱]. توضیح المسائل مراجع، م۱۵۷۲؛ وحید، توضیح المسائل، م۱۵۸۰ و دفتر: خامنه ای

[۲]. مؤمنون، آیه۷

[۳]. وسائل الشیعه، ج۲۸، ص۳۶۴

[۴]. ر.ک: پرسش ها و پاسخ ها، شماره۷، ص۲۸۵

[۵]. تبریزی، استفتاءات، س۲۱۱؛ دفتر: همه مراجع

[۶]. سیستانی، سایت، تصویر، شماره۱۷؛ تبریزی، استفتاءات، س۲۱۱؛ دفتر: همه مراجع

[۷]. توضیح المسائل مراجع، م۷۳ و ۳۴۸؛ العروه الوثقی، ج۱، مستحبات غسل الجنابه، م۲ و ۳؛ نوری، توضیح المسائل، م۳۴۹ و ۷۳؛ وحید، توضیح المسائل، م۷۴ و ۳۵۴ و دفتر: خامنه ای

[۸]. توضیح المسائل مراجع، م۳۴۶؛ وحید، توضیح المسائل، م۳۵۲؛ نوری، توضیح المسائل، م۳۴۷؛ خامنه ای، اجوبه، س۱۸۰

[۹]. بهجت، توضیح المسائل مراجع، م۳۴۶ و مکارم، تعلیقات علی العروه، غسل الجنابه

[۱۰]. توضیح المسائل، م۱۳۵۲

[۱۱]. العروه الوثقی، ج۱، غسل الجنابه

[۱۲]. صافی، جامع الأحکام، ج۲، س۱۳۳۰؛ فاضل، جامع المسائل، ج۱، س۹۸۴؛ تبریزی، استفتاءات، س۲۱۱؛ دفتر: بهجت، مکارم، امام، نوری و خامنه ای

[۱۳]. تبریزی، استفتاءات، س۸۳ و دفتر: سیستانی و وحید

[۱۴]. العروه الوثقی، ج۱، غسل الجنابه،م۷

[۱۵]. توضیح المسائل مراجع، م۳۵۲؛ وحید، توضیح المسائل، م۳۵۸؛ نوری، توضیح المسائل، م۳۵۳، خامنه ای، اجوبه الاسفتاءات، احکام غسل جنابت

[۱۶]. تبریزی، صراط النجاه، ج۱، س۸۸۱؛ دفتر: همه مراجع

[۱۷]. خامنه ای، اجوبه، س۷۹۱

[۱۸]. دفتر: همه مراجع

[۱۹]. مکارم، استفتاءات، ج۲، س ۱۰۷۳ و دفتر: همه مراجع

[۲۰]. خامنه ای، اجوبه الاستفتاءات، س۷۹۰؛ امام، استفتاءات، ج۱، غسل جنابت، س۹۶ و دفتر: همه مراجع

[۲۱]. العروه الوثقی،۱۹؛ فاضل، جامع المسائل، ج۱، س۹۸۶؛ مکارم، استفتاءات، ج۱، س۱۱۴۶؛ تبریزی، صراط النجاه، ج۵، س۶۵۶؛ سیستانی، sistani.org، استمناء، و خامنه ای، اجوبه الاستفتاءات، س۷۸۸

[۲۲]. امام، استفتاءات، ج۱، روزه، س۳۱ و نوری، استفتاءات، ج۲، س۶۹

[۲۳]. دفتر: بهجت

[۲۴]. تبریزی، صراط النجاه، ج۱، س۱۰۷ و منهاج الصالحین، ج۱، بعد از م۱۰۰۴؛ وحید، منهاج الصالحین، ج۲، بعد از م۱۰۰۴؛ خامنه ای، اجوبه، س۱۹۴ و دفتر: مکارم و بهجت

[۲۵]. سیستانی، منهاج الصالحین، ج۱، بعد از م۱۰۰۴؛ فاضل، جامع المسائل، ج۱، س۵۵۸ و دفتر: صافی و وحید

[۲۶]. سیستانی، sistani.org، استمناء و دفتر: همه مراجع

[۲۷]. اللمعه الدمشقیه، ج۹، ص۳۳۰ و وحید، تکمله منهاج الصالحین، ج۳، م۲۹۲ر